Landelijk Crisisplan Hoogwater en Overstromingen

Hoogwater, stormvloed of extreme neerslag kunnen leiden tot een (dreigende) crisis. Om ons land en haar inwoners te waarschuwen, te informeren en zo goed mogelijk te beschermen is landelijke coördinatie nodig. De gezamenlijk gevoelde verantwoordelijkheid van Rijk en veiligheidsregio’s om als één crisisorganisatie op te treden bij crises rond hoogwater en (dreigende) overstromingen is vastgelegd in het Landelijk Crisisplan Hoogwater en Overstromingen (LCP-HO). De ministerraad heeft op 30 april jl. ingestemd met de aanbieding van het LCP-HO aan de Tweede Kamer. Hiermee is het plan in werking getreden.

Het doel van het LCP-HO is het bijdragen aan een effectieve crisisbeheersing tijdens de dreiging op of een feitelijke overstroming in Europees Nederland. Het streven is om  te waarborgen dat tijdens een (dreigende) overstromingscrisis - zoveel als mogelijk - wordt gewerkt volgens de generieke crisisstructuur van de (Rijks)overheid, aangevuld met specifieke kennis en expertise benodigd om de (potentiële) gevolgen zoveel als mogelijk te beperken. Tevens streeft het LCP-HO een kader te bieden aan de regionale crisisorganisaties, die betrokken zijn in de voorbereiding op en de uitvoering van een hoogwater- of (dreigende) overstromingscrisis, door middel van de hierin opgenomen kennis en expertise.

Het plan is geactualiseerd en uitgebreid onder coördinatie van het (DCC-IenW in samenspraak met het ministerie van Justitie en Veiligheid en alle betrokken ministeries, veiligheidsregio’s, Unie van Waterschappen, kennisinstituten en de sector. 

Actualisatie

Uitgangspunten voor de actualisatie zijn het Nationaal Handboek Crisisbesluitvorming, het Landelijk Draaiboek Hoogwater en Overstromingen (LDHO) en het bestaande NCP HO uit 2016. Het LCP HO is een zelfstandig leesbaar plan, met zo min mogelijk dubbelingen met andere plannen. Op het LCP-HO is het standaardformat toegepast, dat in december 2019 door het Directeurenoverleg Crisisbeheersing is vastgesteld. De standaard is ontwikkeld om de diverse LCP’s op een meer eenduidige manier op te kunnen stellen.

Ten opzichte van het NCP-HO uit 2016 zijn de teksten geactualiseerd en hebben de volgende aanvullingen op het plan plaats gevonden:

  1. Beheer en kwaliteitsborging
  2. Nafase
  3. Internationale afstemming
  4. Schaarste
  5. De actoren LOCC-N, LOCC-B, Veiligheidsregio’s, Waterbeheerders en aanbieders van vitale processen
  6. Een overzicht van de vitale processen en bij overstroming kwetsbare functies
  7. Een indicatief overzicht van de gevolgen van uitval van essentiële vitale processen als gevolg van hoogwater en overstromingen en mogelijke maatregelen.
  8. Strategische dilemma’s en aandachtspunten
  9. Sleutelbesluiten
  10. Evaluatie en Opleiden-Trainen-Oefenen

Breed gedragen plan

In het overleg van het Veiligheidsberaad en de minister van Justitie en Veiligheid op 14 september 2020 is afgesproken dat veiligheidsregio’s en Rijk gezamenlijk landelijke crisisplannen gaan ontwikkelen voor de dominante risico’s en dreigingen conform de Nationale Veiligheid Strategie 2019. Dit plan is reeds in afstemming met de volgende partijen opgesteld:

  • WMCN
  • Ministerie van JenV (NCC, DGPenV, LOCC)
  • Veiligheidsregio’s
  • Unie van Waterschappen en Waterschappen
  • Ministerie IenW (DGWB, DCC, RWS (VWM, CIC, WVL), DCO, HBJZ)
  • Ministerie van BZK, LNV, EZK, FIN, VWS, DEF, OCW en BUZA
  • VNO-NCW
  • Werkgroep Vitaal en Kwetsbaar IenW, Interdepartementale Werkgroep Vitaal.

Kwaliteitsborging, beheer en actualisatie

Het DCC-IenW coördineert de implementatie van het plan en draagt onder meer zorg voor:

  • een vierjaarlijkse beoordeling en zo nodig actualisatie van het LCP-HO;
  • de informatievoorziening naar relevante organisaties en instanties over de samenhang en documentenstructuur voor onderliggende plannen (deelplannen, draaiboeken, lokale uitwerkingen) en het bewaken van de aansluiting van de onderliggende plannen op het LCP-HO;
  • de borging van opleiding, training en oefening ten behoeve van het LCP-HO en
  • de evaluatie van een crisis.