Evaluatie crisisaanpak Fremantle Highway: Blijf in verbinding als het ‘Spannend’ wordt
Op 23 september heeft de Minister van IenW het Evaluatierapport over de crisisaanpak bij de brand en berging van de Fremantle Highway aangeboden aan de Tweede Kamer. Berenschot heeft – in opdracht van het DCC-IenW - deze evaluatie uitgevoerd en komt tot de conclusie dat de besluitvorming in het Regionaal Beheersteam Noordzeerampen (RBN) goed is verlopen en dat de flexibele inzet van de crisisteams passend was. Wel bleek dat de samenwerking tussen het RBN, Gemeente Het Hogeland, de Veiligheidsregio Groningen en Groningen Seaports niet op alle aspecten goed is verlopen, wat afbreuk deed aan de gezamenlijke crisisaanpak.
Evaluatie van de crisisaanpak
Het rapport belicht de crisisaanpak en doet belangrijke aanbevelingen voor verbetering. Dit incident, dat plaatsvond op 25 juli 2023, vroeg om snelle en gecoördineerde actie van onder meer Rijkswaterstaat (RWS), de Kustwacht en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) zoals beschreven in het IncidentBestrijdingsplan Noordzee. Bij de brand en de opvolgende reddingsoperatie raakten tientallen bemanningsleden gewond en is één persoon overleden. Het incident heeft op vele betrokkenen diepe indruk gemaakt.
Snelle acties en coördinatie
Het DCC-IenW schaalde in nauwe samenwerking met RWS-Zee en Delta op naar coördinatiefase 3 en het RBN kwam voor de eerste keer sinds haar bestaan bijeen. Het RBN is een landelijk strategisch crisisoverleg onder voorzitterschap van de Hoofd Ingenieur Directeur (HID) van RWS Zee en Delta, waar vanuit de Wet Bestrijding Maritieme Ongevallen mandaat is belegd om op te kunnen treden. Het DCC-IenW faciliteert dit crisisteam vanuit haar taken omtrent informatiemanagement en crisiscoördinatie.
Belangrijkste bevindingen van de evaluatie
De evaluatie concludeert dat hoewel er op bepaalde vlakken goede samenwerking was, er ook verbeterpunten zijn op het gebied van onderlinge verhoudingen en communicatie, met name tussen de Rijksoverheidspartijen en crisispartners in de regio. De belangrijkste aanbevelingen zijn als volgt:
- Investeer in netwerkmanagement tijdens de koude fase
Het is essentieel om al vóór een crisis in te zetten op het versterken van relaties tussen betrokkenen. Dit zorgt ervoor dat tijdens crises soepeler wordt samengewerkt, omdat er al wederzijds begrip en vertrouwen bestaat. - Zorg voor open informatiedeling met alle crisispartners
Transparantie en tijdige informatiedeling tussen alle betrokkenen, waaronder gemeente Het Hogeland en de Veiligheidsregio Groningen, zijn cruciaal. Het rapport adviseert om te overwegen de verslagen van het RBN minder strikt te classificeren en transparanter te communiceren over dilemma’s. - Actualiseer het Incidentbestrijdingsplan Noordzee (IBP-Noordzee)
Dit plan moet worden aangepast op basis van de leerpunten uit deze evaluatie, zoals het vereenvoudigen van de crisisstructuur en het beter betrekken van stakeholders aan land. Daarnaast dient de overgang naar de nafase van een incident beter beschreven te worden. - Train en oefen met stakeholders aan zowel zee- als landzijde
Regelmatige trainingen en oefeningen met alle betrokken partijen, zowel aan de zeezijde als de landzijde, verhogen het kennisniveau en versterken het netwerkmanagement. - Maak een stakeholderanalyse tijdens de warme fase
Zorg ervoor dat de juiste partijen tijdig worden geïnformeerd en betrokken tijdens een crisis, zodat zij effectief kunnen bijdragen aan de oplossing.
Implementatie van de aanbevelingen
Het DCC-IenW zal samen met de betrokken crisispartners invulling geven aan de aanbevelingen in onder meer verwerking in de planvorming en OTO-activiteiten. Op 1 oktober 2023 vond er een bestuurlijke leersessie plaats met betrokken bestuurders en crisisfunctionarissen op uitnodiging van Veiligheidsregio Groningen, waarbij de nadruk werd gelegd op het motto "Crisismanagement is netwerkmanagement".
Blijf in verbinding
De evaluatie van de crisisaanpak rondom het incident van 25 juli 2023 heeft waardevolle inzichten opgeleverd voor toekomstige crises. De leerervaringen die zijn verkregen uit dit incident zijn niet alleen van toepassing op deze specifieke situatie, maar kunnen ook generiek worden toegepast op toekomstige crisisbeheersing. Goede plannen en procedures vormen de basis, uiteindelijk is het mensenwerk. Het is belangrijk dat individuen elkaar kennen, begrijpen vanuit welk perspectief de ander naar de crisis kijkt en in verbinding te blijven als het ‘spannend’ wordt. De aanbevelingen zijn een stap in de juiste richting voor een effectievere crisisaanpak in de toekomst.