In de bodem van Nederland liggen zo’n 300.000 kilometer aan ondergrondse buisleidingen.[1] Ongeveer 6% (18.000 kilometer) daarvan wordt gebruikt voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Denk hierbij aan buisleidingen waarmee kerosine, aardgas of andere stoffen tussen de havens en (chemische) industrieclusters wordt getransporteerd, zoals in Rotterdam/Moerdijk, IJmond/Amsterdam, Zuid-Limburg, Eemshaven, Delfzijl en Terneuzen.
Buisleidingen in Nederland worden veelal geëxploiteerd door private ondernemingen. Het gaat om grote (petro)chemische bedrijven en speciaal opgerichte bedrijven voor tracébeheer. Het merendeel van de exploitanten van buisleidingen is verenigd in de Vereniging van Leidingeigenaren in Nederland (VELIN).
Het Ministerie van IenW is als eerst verantwoordelijk ministerie betrokken voor de buisleidingen met een druk van 16 bar of meer en buisleidingen waarmee giftige stoffen worden vervoerd.
De rol van het DCC-IenW
Allereerst hebben de buisleidingexploitanten zelf de verantwoordelijk voor de continuïteit van hun dienstverlening. Deze partijen hebben veel baat bij de continuïteit en veiligheid en zijn daarom voorbereid om enerzijds ongevallen te voorkomen en anderzijds snel van een crises te herstellen.
Wanneer buisleidingexploitanten te maken hebben met incidenten die zij niet alleen meer kunnen beheersen, kan de hulp van lokale, regionale en landelijke overheden en hulpverleningsdiensten ingeschakeld worden.
In het geval van een buisleidingincident, vallend onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van IenW, zal het DCC-IenW informatie uit de verschillende betrokken organisaties coördineren en de informatievoorziening richting de politiek ambtelijke top en de crisiscoordinatoren verzorgen. Vanuit het DCC-IenW wordt de afvaardiging en inbreng in het nationale crisisoverleg voorbereid.
Netwerkpartners
- De Vakgroep Buisleidingen (VB) van de ILT voert namens de minister van IenW het (eerstelijns)toezicht uit op de leidingexploitanten.
- VELIN, (Vereniging van Leidingeigenaren in Nederland). Hier zijn de meeste leidingeigenaren verenigd.
- CET-md: Bij complexe incidenten op het gebied van milieu en drinkwater, zoals ernstige milieuverontreinigingen, biedt het CET-md gespecialiseerde en op elkaar afgestemde kennis/advies, afkomstig van meerdere instituten.
- DCC-EZK (in verband met de betrokkenheid van SodM)
- Defensie Ondersteuningscommando (DOC) (in verband met de mogelijke betrokkenheid van de Defensie Pijpleiding Organisatie als exploitant van buisleidingen).