EAU in actie tijdens oefening Formatex23
De Environmental Assessment Unit (EAU), de internationale variant van de Milieuongevallen Dienst (MOD) van het RIVM, nam in september deel aan de meerdaagse oefening FORMATEX23 in Oostenrijk. In deze oefening werd de respons beoefend op een scenario van meerdere calamiteiten als gevolg van grootschalige overstromingen van de Donau. De calamiteiten varieerden van een brand in opslagtanks van benzine tot een overstroming van een Natura2000 gebied. Het Europese Civil Protection Mechanism werd geactiveerd waardoor diverse internationale eenheden, waaronder de EAU, werden ingezet.
De EAU is een kleine, flexibele eenheid die in geval van internationale calamiteiten snel kan worden ingezet. Bij rampen zoals aardbevingen en grote overstromingen kunnen allerlei chemische stoffen vrijkomen. De belangrijkste taak van de EAU bij dergelijke rampen is het in kaart brengen van de midden- en lange-termijn effecten van vrijgekomen chemische stoffen op mens en milieu.
De EAU doet dit door in internationaal verband een deskundige naar de betrokken gebieden te sturen of door het sturen van een team van experts dat gespecialiseerd is in het bemonsteren van water, bodem en lucht en het verrichten van metingen.
Eerder dit jaar is EAU expert Emiel Rorije als onderdeel van een VN (Verenigde Naties) team uitgezonden naar Peru waar o.a. zorgen waren over chemische en fysische verontreinigingen door overstromingen. De overstromingen waren veroorzaakt door extreme regens en de tropische cycloon Yaku.
De EAU experts ter plaatse worden ondersteund door de Back Office van de MOD. De EAU maakt altijd deel uit van internationale hulpteams van de VN en/of de EU (Europese Unie).
De EAU bestaat sinds 2008 en is een gezamenlijk initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het ministerie van Buitenlandse Zaken. De EAU is binnen het Europese calamiteitenmechanisme een gecertificeerde eenheid.
Formatex23
In Formatex23 moesten experts op het gebied van chemische, biologische en radiologische risico’s samenwerken met operationele teams die in geval van grootschalige calamiteiten ingezet kunnen worden om humanitaire hulp te bieden. Zeven teams uit zes verschillende Europese landen namen deel aan de oefening. Doel van deelname aan Formatex23 was naast het geoefend houden van het EAU team ook het behoud van de EU-certificering.
De EAU heeft onder meer samengewerkt met internationale CBRN teams uit Roemenië, Duitsland en Frankrijk. Daar waar de meeste teams zich beperkten tot de rapportage van de in de monsters aangetroffen stoffen, bracht de EAU als meerwaarde de beschikbaarheid van een backoffice in. Deze backoffice ondersteunt bij het doorrekenen van blootstellings-scenario’s voor mens en milieu in het getroffen gebied. Daarnaast kan de backoffice informatie verstrekken over de risico’s van de aangetroffen stoffen. Hiermee kan, zoals tijdens de oefening werd getoond, een duidelijk handelingsperspectief geboden worden voor de verantwoordelijke autoriteiten. Internationale waarnemers van de oefening en de oefenleiding spraken in de evaluatie hun waardering uit voor de kwaliteit van de uitgevoerde opdrachten door de EAU.
Meer informatie over FORMATEX23 is terug te vinden op de website van Formatex23. Informatie over de Environmental Assessment Unit is te vinden via: Environmental Assessment Unit | RIVM