State of the Art Crisisbeheersing in Nederland

Afgelopen januari is de tweede fase van het onderzoek ‘State of the Art Crisisbeheersing’ gepubliceerd door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum. Uit het onderzoek blijkt onder andere dat er in de huidige aanpak van crisisbeheersing in Nederland een aantal kwetsbaarheden zitten. Op een toegankelijke manier worden diverse oplossingen geanalyseerd en een voorgestelde onderzoeksagenda gepresenteerd. In de infographic worden de belangrijkste aspecten uit het onderzoek beschreven.

Kwetsbaarheden zitten bijvoorbeeld op de capaciteiten van de herkenning en sensemaking in de beeldvorming bij een (dreigende) crisis. Het tijdig inschatten van (afwijkende) signalen en inschatten van de maatschappelijke impact heeft aandacht nodig. En daarbij is de samenwerking met de crisispartners in de keten cruciaal. Binnen het vakgebied Crisismanagement zie je momenteel ook al veel initiatieven ontstaan rond het door ontwikkelen van het ‘Informatiemanagement’.

Netwerksturing van de crisisbeheersing

Een van de conclusies van de Evaluatiecommissie WVr is dat het stelsel van crisisbeheersing in Nederland zich dient om te vormen naar een flexibele netwerksamenwerking:

“Crisisbeheersing moet meer worden vormgegeven vanuit netwerksamenwerking waarbij alle crisispartners zoveel mogelijk vanuit eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden bijdragen aan crisisbeheersing. Bij de samenstelling van het netwerk moeten de aard en de schaal van de specifieke dreiging of crisis leidend zijn.”

Het vraagstuk hoe dit het beste kan worden vormgegeven is daarmee nog niet geheel duidelijk. Ook in het onderzoek ‘State of the Art Crisisbeheersing’ komt naar voren dat er vervolgonderzoek en experimenten nodig met flexibel op- en afschalen, om uiteindelijk te komen tot een passende netwerkheuristiek.

Voorgestelde onderzoeksagenda

In het Directeurenoverleg Crisisbeheersing is in de bijeenkomst van februari uitgebreid gesproken over de onderwerpen op de onderzoeksagenda; met name de aspecten sensemaking, op- en afschaling en meaningmaking zijn interessante zaken voor verdere uitwerking. Aan de partners in het DOCB is gevraagd een bijdrage te leveren in het realiseren van (de ambities) van een onderzoeksagenda. Het is de wens van het DOCB om de uiteindelijke ‘onderzoeksagenda’ onderdeel te laten uitmaken van de ‘gezamelijke agenda risico- en crisisbeheersing’ van een nieuw Kabinet. Als IenW willen wij hier graag een bijdrage aan leveren en hier binnenkort een keuze in maken. 

Als DCC-IenW zijn wij benieuwd welke elementen uit het onderzoek en/of de voorgestelde onderzoeksagenda herkenbaar zijn voor onze partners. Wij gaan hier graag over in gesprek. Geef je contactgegevens door via DCCinfo@rws.nl en wij gaan met je in gesprek.

Kenniscentrum Crisisbeheersing

Het DCC-IenW heeft de ambitie om een toonaangevende crisisorganisatie voor het ministerie neer te zetten en te blijven ontwikkelen. Het is daarvoor essentieel om het ‘vakgebied crisismanagement’ in samenwerking met de crisispartners te blijven ontwikkelen.

Voor het ministerie en haar ketenpartners is het DCC-IenW het ‘kenniscentrum Crisisbeheersing’ en legt waar nodig de verbinding met onderzoekers is wetenschappelijk en toegepast onderzoek en werkt samen met partners zoals het IFV en de Nationale Academie voor Crisisbeheersing van de NCTV.

Omdat kennis en kunde op het gebied van strategisch crisismanagement steeds relevanter wordt, worden vier online leermodules ontwikkeld op het gebied van crisismanagement. Deze modules zijn vrij toegankelijk voor alle crisisprofessionals, bestuurders en geïnteresseerden van ministeries en agentschappen van de Rijksoverheid. Het Leerprogramma voor opleiden, trainen en oefenen van het DCC-IenW biedt de volgende modules aan:

  1. COVID-19 als grensoverschrijdende crisis (online deel reeds gestart; last-minute inschrijven kan nog via deze weg);
  2. De virtuele crisisorganisatie;
  3. Institutionele crisis;
  4. Strategisch crisismanagement