Partners binnen het CET-md aan het woord
Het netwerk van kennisinstituten binnen het Crisis Expertteam milieu en drinkwater (CET-md) kenmerkt zich door de grote diversiteit aan experts en kennis. In een serie korte interviews willen wij graag eens kennismaken met deze mensen die deel uitmaken van het netwerk CET-md.
Robert van Gorcom in het kort
Robert is een in Wageningen opgeleide moleculaire wetenschapper die, na zijn studie bij TNO, aan de slag is gegaan met genetische modificatie van industriële micro-organismen. Binnen TNO gegaan van onderzoeker, via projectleider tot afdelingshoofd. Na 20 jaar TNO is hij overgestapt naar Wageningen University & Research (WUR). Daar heeft hij eerst 2 jaar het tuinbouw praktijkonderzoek geleid, waarna hij werkzaam was bij RIKILT waar hij sinds 2010 directeur is. “In 2019 is RIKILT gefuseerd met het NVWA-lab dus nu geef ik leiding aan ruim 360 mensen die voornamelijk actief zijn op het gebied van voeder- en voedselveiligheid en voedselauthenticiteit,” aldus Robert.
Van RIKILT naar WFSR
RIKILT, tegenwoordig dus Wageningen Food Safety Research (WFSR), was en is een belangrijk calamiteitenlaboratorium voor de overheid. Sinds 2004 is er bij WFSR een structureel ingerichte 24/7/365 bereik- en beschikbaarheidsdienst zowel voor advisering als laboratoriumactiviteiten bij calamiteiten. Robert: “Alhoewel voedsel ons kernthema is zijn milieucontaminanten daarbinnen een belangrijk aandachtsgebied. De stofkennis en toxicologische kennis is eigenlijk onafhankelijk van de matrix en zelfs bij het meten is het aanpassen van de matrix meestal eenvoudiger dan het opzetten van de stof-specifieke meettechniek.” Binnen het overheidsdomein is het lab van WFSR het enige laboratorium dat dioxines en aanverwante stoffen kan meten en zoals bij veel branden zijn dit zeer relevante contaminanten.
“Als directeur van het instituut en moleculair bioloog heb ik natuurlijk weinig parate kennis in te brengen, maar gelukkig hebben we daar een aantal ter zake kundige specialisten voor.”
Op 1 januari 2019 is het RIKILT en het Lab van voor Voeder- en Voedselveiligheid van de NVWA samengevoegd. Wat betekent dat voor de inzet van WFSR binnen het CET-md?
“Het LabVV had geen rol in het CET-md en ook geen georganiseerde calamiteitendienst. Qua deskundigheid op het CET-md terrein is er dus weinig extra kennis toegevoegd. Voor de laboratoriumdiensten geeft dit wel een forse versterking en kan daarmee de belasting voor sommige diensten omlaag gebracht worden doordat we ze over meer mensen kunnen verdelen.“
WFSR is de afgelopen tijd flink gegroeid en zo zijn er bijvoorbeeld ook mensen in dienst gekomen met een wat andere achtergrond. Zij hebben bijvoorbeeld eerst bij KWR Water gewerkt.
Welke unieke kwaliteiten levert WFSR binnen het CET-md?
WFSR heeft drie kerntaken: laboratoriumonderzoek, referentietaken en onderzoek. Robert: “Wij zijn nationaal referentielaboratorium voor alle organische en anorganische milieucontaminanten, bestrijdingsmiddelen, dierbehandelingsmiddelen en toxines (waaronder die uit algen). We hebben dus veel stof en meetkennis”. Daarnaast heeft WFSR een toxicologische afdeling die naast onderzoek ook veel reken en modelleer werk doet en een groep datascientists die werken aan voorspellende modellen. “En we zijn tevens het grootste chemisch analytisch en microbieel laboratorium in overheidsland.” Ook op onderzoeksterrein werkt WFSR aan voor het CET-md relevante stoffen. Onlangs heeft onze collega Stefan van Leeuwen een voorstel voor een zeer groot Europees project op het terrein van PFAS ingediend in een Green Deal call for proposal van de Europese Commissie. Ook op gebied van PFAS is WFSR al jaren actief.
